24 พ.ย. 68: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) และสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย  จัดเวทีใหญ่ “Report and Engage” เปิดผลการศึกษาความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ (SROI) ของระบบเศรษฐกิจสุขภาพไทย เจาะลึก 4 สาขา ใน 6 จังหวัดนำร่อง หวังปิดช่องโหว่ข้อมูลและแผนธุรกิจ พร้อมโชว์ตัวเลข “โครงการจีโนมิกส์ประเทศไทย” ลงทุน 1 บาท ได้ผลตอบแทนคืนสู่สังคมสูงถึง 6.5 เท่า

เมื่อเวลา 09.00 น. ณ ห้องประชุมพระมาตุลี 1 โรงแรมอัศวิน แกรนด์ คอนเวนชัน กรุงเทพฯ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.จรวยพร ศรีศศลักษณ์ รองผู้อำนวยการสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) ได้ให้เกียรติเป็นประธานกล่าวเปิดการประชุมรับฟังผลการวิจัยหัวข้อ “การวิเคราะห์ทางเศรษฐศาสตร์และการประเมินผลตอบแทนทางสังคมของเศรษฐกิจสุขภาพในประเทศไทย” โดยมีผู้แทนจากภาครัฐ ภาคเอกชน และวิสาหกิจชุมชนเข้าร่วมกว่า 40 คน ทั้งในรูปแบบออนไซต์และออนไลน์ 

ผศ.ดร.จรวยพร ศรีศศลักษณ์ กล่าวเปิดงานโดยระบุว่า สวรส. ได้สนับสนุนทุนวิจัยโครงการนี้ หรือที่เรียกสั้นๆ ว่า “โครงการ SROI” ซึ่งมี ดร.พรพจน์ ศรีดัน จากสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นหัวหน้าโครงการ โดยจุดเริ่มต้นเกิดจากการเล็งเห็นปัญหา หรือ Pain Points สำคัญ 4 ประการ ที่เป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาอุตสาหกรรมสุขภาพไทย ได้แก่ 1) การขาดฐานข้อมูลด้านเศรษฐกิจสุขภาพ (Wellness Economy) 2) การขาดข้อมูลสถานประกอบการ 3) การขาดการพัฒนาศักยภาพผู้ประกอบการ และ 4) การขาดแผนธุรกิจและการตลาดที่เป็นระบบ (Business Model Canvas: BMC) “แม้ไทยจะมีรายได้จากเศรษฐกิจสุขภาพเติบโตต่อเนื่อง แต่ข้อจำกัดเหล่านี้คืออุปสรรคใหญ่ในการก้าวไปข้างหน้า สวรส. จึงร่วมกับ จุฬาฯ ทำวิจัยเพื่อสร้างองค์ความรู้และวางแผนธุรกิจที่เป็นระบบ โดยใช้วิธีวิจัยแบบมีส่วนร่วม (PAR) และเครื่องมือทางเศรษฐศาสตร์ขั้นสูง เช่น SROI, CBA และ BMC มาวิเคราะห์ใน 4 ด้านหลักตามกรอบสากล คือ ท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ, ความงาม, อาหารสุขภาพ และการแพทย์ป้องกัน เพื่อให้ได้ข้อมูลจริงและแผนธุรกิจที่ใช้ได้ทันที” ผศ.ดร.จรวยพร กล่าวเน้นย้ำ จากนั้นได้มอบเวทีให้ ดร.พรพจน์ รายงานผลการศึกษาวิจัยต่อ

ลำดับต่อมา ดร.พรพจน์ ศรีดัน หัวหน้าโครงการวิจัย ได้นำเสนอผลการศึกษาที่น่าจับตามองที่สุด คือ “โครงการแผนจีโนมิกส์ประเทศไทย” (Genomics Thailand) ซึ่งเป็นการแพทย์แม่นยำและการรักษาเฉพาะบุคคล โดยผลวิจัยพบว่ามีความคุ้มค่าในการลงทุนสูงมาก มีอัตราผลตอบแทนทางสังคม (SROI) สูงถึง 6.51 - 6.58 เท่า กล่าวคือ งบประมาณทุกๆ 1 บาทที่ลงทุนไป จะสร้างผลลัพธ์คืนสู่สังคมไทยกลับมาคิดเป็นมูลค่ากว่า 6.5 บาท ช่วยลดค่าใช้จ่ายในการรักษาโรคร้ายแรง และยกระดับคุณภาพชีวิตคนไทย คิดเป็นมูลค่าปัจจุบันสุทธิ (NPV) กว่า 5.6 หมื่นล้านบาท 

นอกจากนั้นแล้วยังได้ข้อมูลงานวิจัยในพื้นที่  6 จังหวัดนำร่อง ปั้นของดีสู่สากล นอกจากนี้ ดร.พรพจน์ ยังได้เปิดเผยผลการวิเคราะห์ศักยภาพเศรษฐกิจสุขภาพในระดับพื้นที่ 6 จังหวัดสำคัญ ดังนี้:

น่าน (เมืองสมุนไพร): โครงการ Thai Cosmetopoeia พัฒนาผลิตภัณฑ์จาก “ใบหมี่” สร้างรายได้ก้าวกระโดดให้วิสาหกิจชุมชน มี SROI สูงถึง 1.33 เท่า และโครงการพัฒนาผู้ประกอบการสุขภาพ (สสจ.น่าน) มี SROI 1.21 เท่า 

ภูเก็ต (Wellness Gateway): โครงการ ศูนย์สุขภาพนานาชาติอันดามัน (มอ.ภูเก็ต) โดยเฉพาะวิทยาลัยสุขภาพนานาชาติ มีความคุ้มค่าสูงมาก (SROI 1.24 เท่า) เตรียมผลิตบุคลากรป้อนตลาดโลก ส่วนโครงการเส้นทางท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ สร้างมูลค่ากว่า 208 ล้านบาท (SROI 0.29 เท่า) 

เชียงใหม่ (Wellness Routes): ชูจุดเด่นวัฒนธรรมล้านนาและภูมิปัญญาท้องถิ่น พัฒนาเส้นทางท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ 3 เส้นทาง สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจกว่า 156 ล้านบาท (SROI 0.39 เท่า) และโครงการเมืองอุตสาหกรรมสุขภาพระดับโลก (SROI 0.11 เท่า) แม้ตัวเลข SROI ยังไม่สูงแต่มีศักยภาพเติบโตระยะยาว 

ขอนแก่น (Next Food Center): มุ่งเน้นนวัตกรรมอาหารเพื่อสุขภาพครบวงจร สร้างมูลค่าเพิ่มให้วัตถุดิบอีสาน มี SROI 0.52 เท่า โดยผู้ประกอบการได้รับประโยชน์สูงสุดถึง 70% 

กระบี่ (อาหารเป็นยา): ชูจุดขาย “อาหารปลอดภัย” ผสานการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ มี SROI 0.32 เท่า สร้างรายได้ให้ผู้ประกอบการและเกษตรกรในพื้นที่อย่างเป็นรูปธรรม 

ในช่วงท้าย ทีมวิจัยได้เสนอแนะเชิงนโยบายให้ภาครัฐเร่งจัดทำ “ฐานข้อมูลเศรษฐกิจสุขภาพแห่งชาติ” ที่เชื่อมโยงทุกภาคส่วน และยกระดับมาตรฐานสถานประกอบการสู่สากล เพื่อผลักดันให้ประเทศไทยก้าวสู่การเป็น Medical & Wellness Hub ของโลกอย่างเต็มภาคภูมิ