สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.)

สวรส. ระดมนักวิชาการ พัฒนาระบบประเมินผลนโยบายสุขภาพ

          เมื่อวันที่ 9 กันยายนที่ผ่านมา สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) จัดประชุมระดมความคิดเห็นเรื่องหลักเกณฑ์การคัดเลือกหัวข้อการประเมินผลนโยบายด้านสุขภาพ และการพัฒนาความเข้มแข็งของกลไกการประเมินนโยบายด้านสุขภาพของประเทศ โดยสาระสำคัญของการประชุมครั้งนี้ พบว่า การประเมินผลนโยบายด้านสุขภาพของประเทศที่ผ่านมา มีเป้าหมายเพื่อสรุปทบทวนการดำเนินงาน ตลอดจนวิเคราะห์ปัญหา อุปสรรค และจัดทำข้อเสนอต่อผู้บริหารเพื่อประกอบการตัดสินใจในการพัฒนานโยบายสุขภาพของประเทศในระยะต่อๆไป รวมทั้งเป็นกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่เกี่ยวข้อง นำไปสู่การพัฒนานโยบายด้านสุขภาพแบบมีส่วนร่วมภายใต้แนวทางการพัฒนาอย่างยั่งยืน ซึ่งที่ผ่านมาการประเมินผลนโยบายด้านสุขภาพ พบข้อมูลสำคัญจำนวนมาก โดยพบว่า มีนโยบายด้านสุขภาพของประเทศจำนวนมากสามารถสร้างผลกระทบต่อระบบสุขภาพโดยรวม ตัวอย่างที่สำคัญ เช่น การประเมินแผนยุทธศาสตร์บูรณาการป้องกันและแก้ไขปัญหาเอดส์ชาติปี พ.ศ. 2550-2554 การประเมินผล 1 ทศวรรษโรงพยาบาลบ้านแพ้ว การประเมินผลโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล การประเมินผล 1 ทศวรรษระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า การประเมินผลการจ่ายค่าป่วยการ อสม. การประเมินผลการถ่ายโอน สอ.ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ฯลฯ ทั้งนี้ แสดงให้เห็นว่าการประเมินผลนโยบายด้านสุขภาพมีความจำเป็นเร่งด่วนที่ต้องมีมาตรการและการดำเนินการพัฒนาระบบและความเข้มแข็งของกลไกการประเมินผลนโยบายด้านสุขภาพให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นไป

          และจากเวทีดังกล่าว พบประเด็นที่ทุกฝ่ายให้ความสำคัญร่วมกัน คือ การสร้างเครือข่ายการประเมินนโยบายด้านสุขภาพที่มีองค์ประกอบของผู้เกี่ยวข้องจากทุกภาคส่วน เช่น ผู้ที่จะนำงานวิจัยไปใช้ประโยชน์ องค์กรสนับสนุนทุนวิจัย นักวิจัยประเมินผลนโยบายฯ ควบคู่ไปกับการสังเคราะห์ข้อมูลการประเมินผลนโยบายด้านสุขภาพที่ผ่านมา การสร้างกลไกกลางของประเทศ เพื่อบริหารจัดการให้เกิดเกณฑ์การพิจารณาและจัดลำดับความสำคัญของนโยบายที่ควรได้รับการประเมินผล มาตรฐานของการประเมินผล การพัฒนานักวิจัยประเมินผลนโยบาย รวมทั้งการใช้ประโยชน์จากผลการวิจัยประเมินผลนโยบายด้านสุขภาพ ฯลฯ ทั้งนี้การประเมินผลนโยบายฯ ที่มีคุณภาพจะเป็นฐานความรู้ที่สำคัญในการเปลี่ยนแปลงเชิงนโยบายที่ส่งผลดีต่อระบบสุขภาพในระยะยาวต่อไป ทั้งนี้ สวรส.ในฐานะองค์กรบริหารจัดการความรู้เชิงระบบ เห็นความสำคัญของการพัฒนาดังกล่าว โดย สวรส.จะเป็นแกนหลักในการเดินหน้าต่อเรื่องการประเมินผลนโยบายด้านสุขภาพให้มีประสิทธิภาพ และนำไปสู่ระบบสุขภาพที่เป็นธรรมและยั่งยืนต่อไป

ทั้งนี้ ในการประชุมดังกล่าว มีผู้ทรงคุณวุฒิและนักวิชาการร่วมแลกเปลี่ยนความคิดเห็นอย่างหลากหลาย อาทิ ศ.ดร.อัมมาร สยามวาล นพ.สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ ศ.นพ.ไพบูลย์ สุริยวงศ์ไพศาล นพ.มานิตย์ ประพันธ์ศิลป์ และนักวิชาการจากหน่วยงานต่างๆ เช่น กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) สำนักงานพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ (IHPP) โครงการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ (HITAP) คณะแพทยศาสตร์ ม.ขอนแก่น คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ฯลฯ